ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Μονάδα για την Ιστορία
των Μεταναστευτικών και Προσφυγικών Μετακινήσεων
Ερευνητικό Πρόγραμμα:
Πρόσφυγες: η υποδοχή τους στην Ελλάδα (1821-1989).
Έρευνα – Τεκμηρίωση – Διάχυση
Το Ερευνητικό Πρόγραμμα Πρόσφυγες: η υποδοχή τους στην Ελλάδα (1821-1989).
Έρευνα – τεκμηρίωση – διάχυση χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων και θα υλοποιηθεί από τη Μονάδα για την Ιστορία των Μεταναστευτικών και Προσφυγικών Μετακινήσεων του Κέντρου Έρευνας Νεότερης Ιστορίας και το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, με επιστημονικούς υπεύθυνους την Καθηγήτρια Λίνα Βεντούρα και τον Διευθυντή Ερευνών Δημήτρη Δημητρόπουλο.
Αντικείμενο της έρευνας θα αποτελέσει η υποδοχή των προσφύγων στην Ελλάδα (1821-1989) και η πρόσληψή τους από τον ντόπιο πληθυσμό του νέου τόπου εγκατάστασης σε αυτή τη μακρά χρονική περίοδο. Μέσα από αρχειακά τεκμήρια, τον τύπο, τοπικό και εθνικό, τα απομνημονεύματα και άλλες προσωπικές μαρτυρίες, τη λογοτεχνία και το οπτικοακουστικό υλικό θα εντοπιστούν και θα αναδειχθούν οι αντιδράσεις των κοινωνιών και ο τρόπος που αντιλαμβάνονταν τους πρόσφυγες, είτε επρόκειτο για ελληνόφωνους από άλλες περιοχές, είτε για αλλόγλωσσους χριστιανούς ορθοδόξους ή για μέλη άλλων εθνικών ή θρησκευτικών ομάδων. Παράλληλα, θα διερευνηθεί η διαφοροποίηση της πρόσληψης ανάλογα με το μέγεθος των ομάδων που εγκαθίσταντο, την ιεράρχησή τους βάσει της κοινωνικής, εθνοτικής ή θρησκευτικής τους προέλευσης και ανάλογα με τις αιτίες της μετακίνησής τους (πολιτικοί ή πολεμικοί πρόσφυγες). Έμφαση θα δοθεί στη συμβίωση «παλαιών» και «νέων» κατοίκων, στους τρόπους που αποτυπώνονται οι διαφορετικές νοοτροπίες και συμπεριφορές, στον αυτοπροσδιορισμό και τον ετεροπροσδιορισμό, στις ομαδοποιήσεις και τις συγκρούσεις αλλά και στις διαδικασίες της σταδιακής αποδοχής και ένταξης των νεοφερμένων και στη λήθη που με το πέρασμα του χρόνου καλύπτει συχνά την καταγωγή τους από άλλα μέρη.
Με την έρευνα αυτή θα συγκεντρωθεί επιστημονικά ελεγμένο τεκμηριωτικό υλικό (με αποσπάσματα από εφημερίδες και περιοδικά, αναφορές σε ιστορικά και λογοτεχνικά κείμενα, προφορικές μαρτυρίες, γελοιογραφίες, αφίσες, φωτογραφίες, κ.ά.). Το υλικό θα καταχωρηθεί σε ένα διαδραστικό ηλεκτρονικό αποθετήριο, το οποίο θα παρέχει τη δυνατότητα οι χρήστες του διαδικτύου να αντλούν πρωτογενείς και δευτερογενείς ιστορικές πηγές. Το ανθολόγιο θα διαμορφωθεί με βάση θεματικές και χρονικές ενότητες.
